Viện Dân số và các vấn đề xã hội tham gia Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về chính sách phát triển, thích ứng với biến đổi dân số” do Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Y tế và Quỹ Dân số Liên hợp quốc tổ chức tại Hà Nội
Vấn đề sinh sản, tử vong và di cư là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến biến động dân số. Đặc biệt, các vấn đề sinh sản, tử vong có tác động trực tiếp đến mức tăng trưởng tự nhiên của dân số. Các số liệu trích dẫn từ các cuộc Tổng Điều tra cho thấy tỷ suất sinh đã liên tục giảm và đạt dưới mức sinh thay thế trong gần 10 năm qua. Một đặc điểm nổi bật khác của bức tranh dân số của Việt Nam là vấn đề già hoá dân số. Việt Nam đang trong giai đoạn cơ cấu dân số vàng nhưng hiện nay Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn “già hoá dân số” tính từ năm 2011. Đây chính là kết quả của việc giảm sinh và giảm tỷ lệ tử vong, tăng tuổi thọ của người dân.
Mặc dù đã được những kết quả đáng ghi nhận, song trong công tác Dân số - KHHGĐ còn rất nhiều khó khăn, thách thức. Việt Nam vẫn là nước đông dân thứ 14 trên thế giới, và thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á; tốc độ tăng dân số đã giảm nhiều nhưng do quy mô dân số khá lớn nên hàng năm vẫn có hơn 1 triệu người tăng thêm. Chất lượng dân số thấp; tốc độ già hoá dân số nhanh; mất cân bằng giới tính khi sinh đang trở thành vấn đề “nóng” và tiếp tục tăng cao, nếu không được xử lý kiên quyết ngay từ bây giờ sẽ để lại những hệ luỵ rất nặng nề về mặt xã hội, kinh tế, thậm chí cả an ninh, chính trị; đầu tư cho dạy nghề và giải quyết công ăn việc làm cho hơn 1 triệu người gia nhập lực lượng lao động mỗi năm để tranh thủ cơ hội của giai đoạn “cơ cấu dân số vàng” cho phát triển đất nước cũng là vấn đề lớn, đòi hỏi sự phấn đấu nỗ lực của các ngành, các cấp.
Những thay đổi về nhân khẩu học này đòi hỏi Việt Nam phải có một cách thức tiếp cận mới trong các chính sách về dân số, cần chuyển trọng tâm của chính sách dân số từ kiểm soát sinh sang dân số và phát triển thông qua việc lồng ghép các biến dân số và quá trình lập kế hoạch phát triển nhằm thích ứng hiệu quả với những biến đổi dân số, kinh tế, xã hội, phục vụ công cuộc phát triển bền vững. Để cung cấp thông tin cho các nhà hoạch định chính sách về tình hình dân số - phát triển và kinh nghiệm quốc tế phù hợp, ngày 14/7/2015, Ban Kinh tế Trung ương đã hợp tác cùng với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam và Bộ Y tế đồng tổ chức Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về chính sách phát triển thích ứng với biến đổi dân số” tại Hà Nội.
Mục tiêu của Hội thảo là: 1/ Cung cấp bằng chứng khoa học về tình hình biến đổi dân số và các xu hướng dân số ở khu vực trong đó có Việt Nam; 2/ Chia sẻ kinh nghiệm đáp ứng chính sách của một số quốc gia đã trải qua giai đoạn biến đổi dân số và phát triển kinh tế tương tự như Việt Nam; 3/ Tạo điều kiện để các nhà hoạch định chính sách nghiên cứu đối thoại về định hướng chính sách mới về dân số và phát triển cho Việt Nam.
Các bài trình bày tại Hội thảo:
- “Những vấn đề dân số mới nổi và tác động đến kinh tế - xã hội” – Ông Nguyễn Văn Tân, Phó tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ
- “Kinh nghiệm quốc tế trong ứng phó với các xu hướng nhân khẩu học” – GS.TS. Gavin Jones, Đại học Quốc gia Australia
- “Nhu cầu chuyển hướng chính sách dân số từ “Kế hoạch hoá gia đình” sang “Dân số và Phát triển” – GS.TS. Nguyễn Đình Cử, Viện Dân số - Gia đình – Trẻ em
- “Chính sách thích ứng với già hoá dân số: Kinh nghiệm của Thái Lan và khuyến nghị cho Việt Nam” – PGS.TS. Worawet Suwanrada, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Dân số, Đại học Chulalongkorn
- “Chính sách dân số - kinh tế - xã hội: Phương pháp tiếp cận chuyển giao tài khoản quốc gia – TS. Sang Hyop Lee, Trung tâm nghiên cứu Đông – Tây, Hawaii, Hoa Kỳ
- “Sử dụng tiếp cận tài khoản chuyển nhượng quốc gia để ước lượng tác động của biến đổi cơ cấu tuổi dân số đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam” – PGS.TS. Giang Thanh Long, Viện Chính sách công và quản lý, Đại học Kinh tế quốc dân
- “Phát triển nguồn nhân lực và tạo việc làm trong thời kỳ Dân số vàng: Kinh nghiệm của Đài Loan và khuyến nghị chính sách cho Việt Nam” – TS. Sophie Ho, Hội đồng phát triển quốc gia Đài Loan
- “Di cư trong nước và phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam” – PGS.TS. Lưu Bích Ngọc, Viện Dân số và các vấn đề xã hội, Đại học Kinh tế quốc dân
Một số hình ảnh tại Hội thảo:
Tin và bài: Viện Dân số và các vấn đề xã hội