Khóa học Mùa hè về Khoa học Xã hội 2015
“Những thách thức chung trong phát triển của khu vực ASEAN: Các phương pháp phân tích và ứng dụng”
Trong khuôn khổ chương trình hỗ trợ hợp tác nghiên cứu và đào tạo Pháp – Việt, bắt đầu từ năm 2007, Đại học mùa hè Pháp – Việt thường niên diễn ra với các chủ đề về nghiên cứu khoa học xã hội đến nay đã bước sang năm thứ 8. Khóa học mùa hè về Khoa học xã hội 2015 đã diễn ra tại Trường Đại học Duy Tân, Đà Nẵng từ ngày 17 đến 25 tháng 7 năm 2015, với sự tham gia của hơn 80 học viên đến từ nhiều quốc gia khác nhau: Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar và Madagascar. Viện Dân số và các vấn đề xã hội cũng đã cử nghiên cứu viên tham dự chương trình.
Phiên toàn thể của Khóa học diễn ra trong 2 ngày với 6 bài trình bày của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu về biến đổi khí hậu:
- Xây dựng và những thách thức mang tính khu vực của ASEAN (thách thức về tăng trưởng, xây dựng mang tính khu vực) – TS. Hugues Tertrais, Đại học Paris 1 Sorbonne;
- Những thách thức trong hội nhập thương mại trong khu vực ASEAN – TS. Thomas Vallée, Đại học Nantes;
- Các hành lang phát triển trong khu vực ASEAN – TS. Nathalie FAU, Viện hàn lâm khoa học quốc gia (CNRS);
- Những thách thức về biến đổi khí hậu ở khu vực Đông Nam Á – TS. Rémi GENEVEY, Cơ quan phát triển Pháp AFD tại Việt Nam;
- Các chính sách về y tế công trong bối cảnh khu vực: đa dạng hóa các tác nhân, đa dạng hóa các cấp độ - TS. Marc Choisy, Viện ngiên cứu phát triển Pháp, Viện hàn lâm khoa học Pháp;
- Tổng luận các phiên toàn thể - TS. Krisna UK, Trung tâm nghiên cứu Khơ me-CKS, Campuchia.
Trong những ngày tiếp theo,Khóa học đã phân chia ra làm 04 lớp chuyênđề với mỗi mục tiêu khác nhau:
Lớp chuyên đề 1: Hội nhập kinh tế tài chính (khu vực ASEAN)
Mục tiêu của lớp chuyên đề là tìm hiểu và phát triển những khái niệm đã đề cập trong phiên toàn thể (“Những được mất của hội nhập thương mại”, phiên toàn thể 2), thông qua phân tích những mặt khác nhau của hội nhập kinh tế và tài chính (hài hòa các quy định về thị trường tài chính, quản trị doanh nghiệp, bảo vệ nhà đầu tư, chu vi địa lý của một khu vực tiền tệ tối ưu, hội nhập thị trường ngân hàng, tự do hóa các dịch vụ hậu cần...). Các thành viên tham gia lớp chuyên đề sẽ làm quen với lớp phương pháp phân tích và sử dụng nhiều loại hình tài liệu khác nhau (bài báo, báo cáo, dữ liệu thống kê, vv...) liên quan đến những chủ đề của lớp.
Lớp chuyên đề 2: Nguy cơ dịch bệnh và hội nhập các chính sách y tế cấp khu vực : mô hình hóa đề ra quyết định tốt hơn (bệnh sốt xuất huyết: hành lang Lào/Thái Lan/Việt Nam)
Mục tiêu của lớp học chuyên đề này là từ một nghiên cứu cụ thể trên phạm vi cấp khu vực ở vùng Đông Nam Á về sự lây lan của dịch sốt xuất huyết dọc theo một tuyến đường nối Thái Lan, Lào và Việt Nam.
- Giúp học viên nghĩ về việc kết hợp hài hòa các chính sách y tế cộng đồng để phòng chống nguy cơ dịch bệnh, bất chấp sự khác biệt về văn hóa giữa ba quốc gia;
- Hướng dẫn học viên xây dựng mô hình, kết hợp các mô phỏng thực tế và các yếu tố không gian với các mô hình ra quyết định của các tác nhân cộng đồng ( chính quyền, tỉnh thành phố), cho phép khảo sát và so sánh kịch bản khác nhau;
- Cung cấp cho học viên lý thuyết và những công cụ cần thiết để mở rộng hướng tiếp cận này cho các tình huống nghiên cứu khác, trong đó sự lựa chọn về y tế cộng đồng của địa phương phụ thuộc chặt chẽ vào sự lựa chọn của nước láng giềng.
Lớp chuyên đề 3: Các hành lang phát triển trong ASEAN
Mục tiêu của lớp chuyên đề 3 là tìm hiểu các thách thức liên quan đến các hành lang phát triển và phân tích đo lường tác động của các hành lang đó tới sự phát triển kinh tế và tổ chức không gian lãnh thổ. Lớp học đa ngành này được thiết kế với mục đích đối chiếu và so sánh phương pháp tiếp cận của các ngành khác nhau. Giảng viên của lớp bao gồm một chuyên gia địa lý, một chuyên gia về logistics kho vận, một chuyên gia kinh tế và một chuyên gia sử học.
Lớp chuyên đề 4: Đô thị và các thách thức về khí hậu
Mục tiêu của lớp chuyên đề là đặt ra các câu hỏi về liên hệ giữa các đô thị về biến đổi khí hậu, cả trên quan điểm nghiên cứu và thực tiễn, nghĩa là theo những nhà phát triển đô thị chuyên nghiệp.
Các đô thị thường được coi như chịu trách nhiệm chính về biến đổi khí hậu, bởi đa phần khí thải gây hiệu ứng nhà kính được phát ra từ các lãnh thổ đô thị (khí thải liên quan đến công nghiệp, giao thông, sưởi ấm, điều hòa không khí...). Một vài tác giả đưa ra con số 75% khí thải có hiệu ứng nhà kính có nguồn gốc từ đô thị, nhưng vấp phải sự phản đối của một số nhà nghiên cứu. Dù thế nào đi nữa với lượng khí thải lớn, các đô thị trở thành đối tượng ưu tiên trong việc tìm kiếm giải pháp, giảm thiểu phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính. Ngoài ra, so với các vùng lãnh thổ khác, các đô thị cũng thường nhạy cảm hơn, với hậu quả của biến đổi khí hậu, bởi đó là nơi tập trung mật độ dân cư lớn. Do vậy, các đô thị phải soạn ra chiến lược để thích nghi với biến đổi khí hậu.
Lớp chuyên đề đã giới thiệu các chuyên đề liên quan đến giảm thiểu và thích nghi với biến đổi khí hậu tại các đô thị, theo cách nhìn nhận của giới nghiên cứu, trong các cuộc tranh luận quốc tế và của những người hoạt động thực tiễn, dựa vào các nghiên cứu thực tiễn cụ thể trong và ngoài Đông Nam Á.
Một số hình ảnh về khóa học:
Tin và bài: Viện Dân số và các vấn đề xã hội