Ngày 23/5/2013, Tổng cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình, Bộ Y tế đã tổ chức “Hội thảo định hướng các vấn đề dân số được điều chỉnh trong Dự án Luật Dân số” tại Đồ Sơn, Hải Phòng. Hội thảo được thực hiện dưới sự tài trợ của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam. Tham gia hội thảo có TS. Dương Quốc Trọng – Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số – KHHGĐ; Bà bàMadeep K. O’Brien – Quyền trưởng đại diện Quỹ Dân số LHQ tại Việt Nam; đại diện lãnh đạo đến từ các cơ quan như: Ban Tuyên giáo TW, Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc Hội, Văn phòng Quốc Hội, TƯMTTQ Việt Nam, TW Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, TW Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Bộ Y tế, Bộ Nội vụ, Học viện chính trị và hành chính quốc gia; các cơ quan nghiên cứu tham gia đánh giá thực hiện Pháp lệnh Dân số như: Viện Dân số và các vấn đề xã hội – Trường đại học Kinh tế quốc dân; Viện Xã hội học – Viện Hàn Lâm khoa học xã hội Việt Nam…
Tại hội thảo, nhiều vấn đề dân số mới phát sinh đã được đề cập để thảo luận tính khả thi trong Dự án Luật Dân số, như: Mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh ở trẻ em; mang thai hộ/ thuê; cho hiến tặng/ mua bán tinh trùng; hôn nhân đồng tính. Đặc biệt, một số vấn đề về tính quy phạm pháp luật rất được quan tâm, ví dụ như: Tên của dự án Luật; tính hiệu lực và hiệu quả của Luật để đảm bảo nguyên tắc tôn trọng quyền công dân, tự nguyện thực hiện các “hành vi” dân số – KHHGĐ…
Viện Dân số và CVĐXH hiện được Tổng cục Dân số – KHHGĐ giao thực hiện “Đánh giá 10 năm thực hiện Pháp lệnh dân số”. Trong hội thảo, GS.TS. Nguyễn Đình Cử – trưởng nhóm nghiên cứu đã báo cáo kết quả ban đầu của đánh giá này. Theo nhóm nghiên cứu, PLDS ban hành năm 2003 đã lần đầu tiên đặt vấn đề điều chỉnh toàn diện hành vi dân số, công tác dân số bằng Luật pháp. PLDS là văn bản đầu tiên ở Việt Nam quy định quyền và nghĩa vụ của Nhà nước, đoàn thể xã hội, công dân đối với công tác dân số. Nó mở đường cho việc xây dựng hệ thống văn bản pháp luật điều chỉnh hành vi dân số từ Trung ương đến các địa phương. PLDS cũng đã nhạy bén điều chỉnh những hành vi dân số mới xuất hiện. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực, PLDS vẫn còn những điểm hạn chế, như: Phạm vi điều chỉnh quá rộng và đôi chỗ chưa nhất quán; Nhiều quy định tác động đến hành vi dân số không trực tiếp mà mang tính gián tiếp, thông qua quá trình phát triển. Do vậy, tính hiệu lực, hiệu quả chưa cao; Có những nội dung trùng lặp, mâu thuẫn hoặc bất khả thi; Pháp lệnh Dân số 2003 và Pháp lệnh sửa đổi năm 2008 chưa điều chỉnh những vấn đề mới nảy sinh và có khả năng phổ biến trong tương lai; Cấu trúc Pháp lệnh Dân số đôi chỗ chưa hợp lý…
Tin bài: Viện Dân số và các vấn đề xã hội